Skip to main content

Kosovo: consolidating its statehood remains an uphill struggle 16 years after independence

Kosovo declared its independence from Serbia on February 17 2008. It was a day full of joy and hope for a country that suffered atrocities including ethnic cleansing, genocide and rape at the hands of Serbian forces during the Kosovo War (1998–1999).

The country is now recognised internationally by more than 100 states and has become a member of some international organisations. Kosovo has also established itself as one of the most functional and vibrant democracies in the Balkans.

But neighbouring Serbia doesn’t recognise Kosovo’s independence and ethnic Serbs living in the country’s north have largely rejected Kosovo’s state authority. So, in 2011, the EU and the US brought the two countries together for talks on normalising relations.

The talks initially yielded some agreements that were hailed as “historic”. The Brussels agreement in 2013, for example, defined the conditions for large-scale devolution of northern Kosovo and opened the way to membership of the EU.

But, since then, ambiguous language and a lack of goodwill between Serbia and Kosovo has meant that these intentions haven’t delivered significant changes.

Accommodating Serbia

The breakdown in cooperation has been exploited by Serbia to undermine Kosovo’s standing as a sovereign state. Serbia has strengthened its parallel structures (a set of Belgrade-run institutions in Kosovo) which are in the country’s Serb-dominated north, lobbied against Kosovo’s bid to join Unesco and Interpol, and orchestrated an aggressive derecognition campaign against Kosovo.

Instead of normalising relations between Pristina and Belgrade, some people argue that the talks have become a tool for the EU and the US to normalise their relations with Serbia’s president, Alexander Vučić.

Concerned about Serbia’s potential to destabilise the Balkans, Brussels and Washington have adopted a lenient posture towards Vučić, aiming to pull Serbia away from Russia’s influence. Russia’s war in Ukraine and its potential security implications for the Balkans (where Serbia is considered Moscow’s proxy) has, contrary to any reasonable expectation, amplified this approach.

The Kosovo government’s attempts to extend state control of ethnic Serbian municipalities in northern Kosovo, for example, have been criticised by the EU and US. On February 1, Kosovo’s central bank restricted all cash transactions anywhere in the country to euros, effectively banning the Serbian dinar.

But the EU and US attitude has emboldened Vučić to intensify his efforts to undermine Kosovo. He has used Kosovo Serbs living in the north to stoke tensions and make the country ungovernable.

In June 2023, three Kosovan police officers were detained by Serbian forces who accused them of crossing the border illegally. And tensions boiled over in September when a group of heavily armed men mounted an attack in northern Kosovo, leaving one Kosovan police officer and three gunmen dead. A Kosovan Serb politician called Milan Radoicic has claimed to be the mastermind of the attack.

The international community condemned the attack and called for further investigations to hold those responsible to account. However, there still hasn’t been any official public assessment of the attack, nor have any sanctions been imposed on Serbia. Meanwhile, the EU has imposed sanctions on Kosovo, accusing the government of failing to take steps to defuse the crisis in the north.

Other priorities

This imbalanced approach to the dialogue between Kosovo and Serbia is expected continue in 2024. There is growing frustration with Vučić’s autocratic grip in Serbia, but in the view of Brussels and Washington there doesn’t seem to be any better alternative than talking with Belgrade. Vučić is perceived as someone with enough popular legitimacy to sell Serbs a final settlement with Kosovo.

Kosovo’s concerns about the current approach to the dialogue between the two countries are legitimate having seen Serbia’s actions in the past. But it hasn’t much room for manoeuvre.

The stream of countries recognising Kosovo’s independence has stalled. In fact, Israel is the only country to establish diplomatic ties with Kosovo in the last six years.

Stopping Serbia from sliding further towards autocracy would be the best option for achieving peace, stability and countering Russia’s influence in the Balkans. But that would require time and a total revision of the current dialogue format.

This imbalanced approach to the dialogue between Kosovo and Serbia is expected continue in 2024. There is growing frustration with Vučić’s autocratic grip in Serbia, but in the view of Brussels and Washington there doesn’t seem to be any better alternative than talking with Belgrade. Vučić is perceived as someone with enough popular legitimacy to sell Serbs a final settlement with Kosovo.

Kosovo’s concerns about the current approach to the dialogue between the two countries are legitimate having seen Serbia’s actions in the past. But it hasn’t much room for manoeuvre.

The stream of countries recognising Kosovo’s independence has stalled. In fact, Israel is the only country to establish diplomatic ties with Kosovo in the last six years.

Stopping Serbia from sliding further towards autocracy would be the best option for achieving peace, stability and countering Russia’s influence in the Balkans. But that would require time and a total revision of the current dialogue format.

An uphill struggle

With a war in Ukraine and the Israel-Hamas conflict stretching resources and causing political tension, Brussels and Washington will seek to put out any potential flames in the Balkans. The current US and EU administrations are likely to push Kosovo to bend to their demands and give Vučić something that he would be happy to live with.

Pristina has already agreed to some form of self-government for Kosovo Serbs. And, with European Parliament and US elections looming this year, where anti-establishment parties are on track for big gains, current leaders may rush to strike an imperfect deal between Kosovo and Serbia.

There’s also a chance that the EU and the US could find themselves being drawn into crisis management elsewhere if war in Ukraine and the Middle East continues to cause ripples way beyond their borders. Kosovo could be caught between meeting the international community’s demands to grant more sovereignty to Kosovo Serbs and a potential abandonment by its western partners if it doesn’t deliver on their requests.

Whichever way Kosovo chooses, the consolidation of its statehood will remain an uphill struggle.

https://theconversation.com/kosovo-consolidating-its-statehood-remains-an-uphill-struggle-16-years-after-independence-223390?utm_source=facebook&utm_medium=bylinefacebookbutton&fbclid=IwAR1w2uSXEdbZPV71oti53vQR3jAgPkCAl_8Iz0Jj6dlP6TUkPuPfdg4DGqI

Comments

Popular posts from this blog

Udhëtim në tri kohë

  Iu bashkova gjimnazit “Leonik Tomeo” diku në shtator të vitit 2004 pas një tentative të pasuksesshme për tu regjistruar në teknikumin ekonomik të Tiranës. Shkak për këtë aventurë të pasuksesshme dhe të dhimbshme u bë im atë. Ai ngulmoi se duhet të studioja ekonomi, pasi kjo sipas tij do të ishte njëlloj garancie për punësim në jetë.  Por unë nuk isha mirë me numrat. Vija nga një shkollë rurale ku mbizotëronte rrëmuja dhe preokupimi kryesor i mësuesve ishte disiplina në ambientet e shkollës. Megjithëse atëherë nuk pata asnjëlloj dëshire për të studiuar ekonomi, më vonë pas adoleshencës zhvillova një pasion të heshtur për politikën ekonomike, duke u bërë një lexues i dhënë pas Fridrik Hajek, ekonomistit liberal të shkollës së Vjenës. Gjithsesi, regjistrimi në shkollën e mesme  “Leonik Tomeo” ishte njëfar fillimi i ri. Vjeshta qe e ngrohtë atë vit, teksa rreshtoheshim për tu futur në klasë, dielli lëshonte rreze verbuese, por pasiguria për të ardhmen sikur ma ftohte tr...

Nevoja për të Djathtën: Disa Ide Qëndrore

  I. Modeli ekonomik (zgjerimi i lirisë) E djathta e qendrës është udhëhequr që nga koha e iluminizmit, e mandej në shekullin e XX (ekonomistët e shkollës së Vjenës Von Mises, Hajek, dhe Erhard më vonë), (përfshi Theçer dhe Regan në sferën politike) nga ideali i zgjerimit të lirisë individuale. Në këtë kuptim, qendra e djathtë është natyrshëm mosbesuese ndaj rolit të shtetit apo autoritetit nga lart në jetën ekonomike, politike apo sociale të vendit. Ajo beson se individi është më mirë i përgatitur për t’i shpenzuar paratë në interes të mirëqënies së tij dhe familjes. Kështu, e djathta takson më pak për të lënë më shumë para në xhepat e qytetarëve. Për të djathtën, jeta ekonmike, politike dhe sociale është shumë komplekse për tu organizuar në mënyrë të planifikuar nga një trupë politike apo epistemike. Dija sipas ekonomistit austriak Friedrich Hayek është e shpërndarë në hapësirë dhe kohë, dhe nuk është as shumatore e dijes shkencore. Njerëzit kanë agjensi veprimi autonome, pra...

Nevoja për Qendrën e Djathtë në Shqipëri

  Më shumë së tre dekada pas rënies së regjimit komunist, Shqipëria i ngjan një avioni i cili më në fund ka dalë në pistë pas izolimit gjysëm shekullor në burgun e tmerrshëm të Enver Hoxhës, por nuk po arrin të bëjë shkëputjen e shumëpritur për tu ngjitur në qiell. Kjo do të përbënte një hap domethënës për vendin, duke e nxjerrë nga faza e një shteti pa orientim strategjik, dhe transformuar në një shtet të zhvilluar, antar të Bashkimit Europian dhe të gatshëm për të përballuar sfidat aktuale dhe dekadave të ardhshme. Rreziku i ngecjes në pistë, dhe më keq akoma, parkimi i mundshëm i Shqipërisë në rradhën e vendeve autoritare, ku ka gjysëm liri ose pak liri është bërë edhe më akut në një kohë kur partia në pushtet ka krijuar një hegjemoni politike dhe ekonomike afatgjatë. Pavarësisht progresit të institucioneve të drejtësisë në luftën kundër korrupsionit në nivele të larta të qeverisjes dhe politikës, drejtësia nuk është alternativë politike, por një mekanizëm kontrolli ndaj ...